000 triệu) tinh trùng, nhưng chỉ có một tinh trùng thành ta thôi. Vậy khi bị đá, bạn nên nhớ rằng người xử với bạn cách đó, thường chỉ tỏ ra quan trọng, có nghĩa là bạn đã làm sự gì đáng được chú ý và ghen tị. Thì quả như lời tôi đoán: Vị bác sĩ ở nhà thương mời chúng tôi lại gấp.
Ta sẽ trả "cái còi" đó tới đúng giá nào mới thôi. Có khi tôi hỏi tại sao họ lại lựa nghề đó, học nghề từ hồi nào và đã hớt được bao lâu cái đầu rồi. Lý trí của ta tựa chiếc tam bản bị sóng nhồi trong một biển sâu thẳm và tối tăm vì dông tố.
Nói đến tự tử, tôi nhớ đến trường hợp mà Bác sĩ H. Nhưng tiếc rằng rất ít người áp dụng nó, cho nên ông phải viết cuốn này, để gõ cửa từng nhà - như lời ông nói - khuyên chúng ta đề phòng bệnh ưu uất, làm cho cứ mười người thì có một người bị bệnh thần kinh, cứ hai phút lại có người hoá điên, và giết hại loài người một vạn lần hơn bệnh đậu mùa! Tóm lại, ông chỉ có công nhắc lại những quy tắc rất thông thường và cố "nhồi nó vào óc ta" để ta thi hành thôi. Chúa quay lại hỏi đệ tử: "Còn chín người kia đâu?".
Tới đêm thứ ba, kết quả hoàn toàn như ý muốn của bác sỹ: Y mệt và cơ thể rã rời tới nỗi ngủ say như khúc gỗ. Một ngày ấy, tôi bán nhiều hơn mấy tuần trước. Mới rồi đã hạn hán dữ, mà còn có thể hạn hán được nữa - làm sao con có gạo ăn mùa thu tới đây được? - hoặc nếu mất việc thì con làm sao có gạo mà ăn?".
Nhớ lại lúc ấy chưa được ai khuyên "tốp nỗi lo lại", nhưng tôi đã hành động đúng như vậy. Thí nghiệm tai hại đó đã cho tôi một bài học tới già đời chứ?. Tình thế nguy ra sao? Có thể tệ hơn được không? Có thật là vô hy vọng không?
Nói một cách khác, theo luật trung bình do kinh nghiệm mà biết thì phần rủi bị tai nạn chỉ là một phần 5. Ông Englert nói: "Tôi về nhà, soát lại xem đã trả đủ tiền bảo hiểm nhân mạng chưa, cầu trời tha thứ cho những tội lỗi từ trước, rồi chỉ nghĩ tới cái chết. Lần đầu, đứa con gái cưng của ông, mới năm tuổi, thình lình chết.
Tôi theo đúng chương trình này trong khoảng ba tháng, thành thử tôi đã bỏ được tật hay lo, sau đó trở lại làm việc bảy tám giờ như đời sống cũ. Nhưng cũng tại ông tập được thói quen mỗi buổi trưa nghỉ nửa giờ tại ngay buồng giấy. Thành ra công toi một năm trọn, tôi phải xé bỏ sọt rác và viết lại.
Đáng lẽ đợi kẻ thù chỉ trích tính tình hoặc công việc của ta, ta đi trước y đi. Vậy định lệ thứ nhất là: thu nhập những sự kiện. Mỗi tháng ông đọc lại một lần tất cả các giao kèo của công ty.
Tôi phải gặp ông ấy xem sao". Anh ta mua một quan tài, chở xuống tàu, rồi thương lượng với Công ty để khi chết xác được giữ trong phòng lạnh cho đến lúc tàu về đến bến. Nếu Tchaikovsky không bị định mạng cướp mất hạnh phúc, nếu ông không gặp phải người vợ đa nghi, hay thù oán, loạn thần kinh có lẽ chẳng bao giờ ông sáng tác được bản nhạc Symphonie pathétique, ngàn năm bất diệt.
Ông ta cho chúng tôi hay rằng nó là giống vật khoẻ nhất Tây bán cầu, ngoài trông giống trâu và, có lẽ, ngoài giống gấu Kadiak. (Một trong bốn hội viên thường phí hàng giờ để lo lắng quay cuồng về một tình thế nào đó, không bao giờ chịu nghĩ về tất cả những giải pháp có thể đưa ra được và cũng không bao giờ chịu ghi lại: Đây, theo ý tôi, giải pháp nầy hơn hết). Phải nói tôi đã tiến tới một quan mới mẻ về tôn giáo.