Một độc giả kiên quyết làm ngơ trước mọi cám dỗ thì có lẽ không nên đọc sách thực hành. Một bài thơ hay không chỉ đúng trong thời đại và không gian của nó, mà trong mọi thời đại và ở mọi nơi. Bên cạnh đó, có những bài thơ thoạt trông rất đơn giản nhưng thật ra lại ẩn chứa trong nó hàm ý rộng lớn, phức tạp.
Sự tiến bộ của bạn đạt được qua quá trình vận dụng trí óc, đào sâu suy nghĩ được gọi là đọc có kỹ năng. Hai quy tắc 2 và 3 còn được dùng để phân biệt sách hay và sách dở. Nếu không bắt tay vào hành động thì sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề.
Nếu phần bạn chọn đọc độc lập và phức tạp hơn so với những phần khác, thì tính chỉnh thể và sự phức tạp của nó cần phải được tách riêng để dễ đọc hơn. Người đọc sách thông minh là người biết áp dụng các phương pháp và kỹ năng đọc khác nhau cho các loại văn bản khác nhau, để vừa thu được thông tin nhanh vừa hiểu thấu đáo các vấn đề được nêu, trong chừng mực thời gian cho phép và tuỳ theo mục đích của mình. Immanuel Kant đã viết hai tác phẩm triết học nổi tiếng là The Critique of Pure Reason (Bàn về suy luận thuần tuý) và The Critique of Practical Reason (Bàn về suy luận mang tính thực hành).
Nó thường chứa đựng nhiều điều bí ẩn và nhiều thứ tưởng như vặt vãnh nhưng rất thú vị. Trên thực tế những từ đó có thể quan trọng hoặc có thể không đối với chính tác giả. Đa số các triết gia chuyên nghiệp ngày nay không còn tin rằng họ có thể trả lời các câu hỏi hạng nhất.
Vì mặc dù đã biết đi từ lâu, biết chân mình ở đâu, nhưng khi đi giày trượt tuyết vào, họ phải học đi lại từ đầu. Hầu hết, chúng ta không quen làm việc này. Vấn đề này đã được nói tới trong phần giải thích mối quan hệ giữa đọc kiểm soát và đọc phân tích.
Tính thống nhất của một tác phẩm giả tưởng cũng được liên kết với vấn đề mà tác giả phải đối mặt, nhưng vấn đề đó thường là sự cố gắng chuyển tải những kinh nghiệm cụ thể nên tính thống nhất của một câu chuyện luôn nằm trong chính cốt truyện. Sau một hồi thăm dò, Socrates đưa ra một loạt câu hỏi và nhận xét làm sáng tỏ vấn đề. Nhưng tri óc con người không phải là một tấm gương trong, không phải là một vật phản chiếu hay một bộ lọc tốt khi thực tế soi rọi qua đó.
Lúc đó, bạn phải trả lời được câu hỏi Đúng ở chỗ nào?. Đó là sự khác biệt giữa biết cái gì và biết cách nào. Nhưng theo chúng tôi dù người đọc có kinh nghiệm đến đâu cũng rất khó làm được việc này.
Có thể tác giả sẽ giải thích nguồn gốc quan điểm của mình, bàn luận về những từ mình dùng, nhận xét về tác phẩm của các tác giả khác, hoặc tranh luận nhiều vấn đề khác… Nhưng trọng tâm mà tác giả muốn đề cấp đến nằm trong những khẳng định và phủ định lớn, cũng như các lý do tác giả nêu lên để giải thích cho những nhận định đó. Nhưng bạn phải luôn ghi nhớ một điều là nghệ thuật đọc phân tích chỉ có thể áp dụng khi đọc một cuốn sách đơn lẻ, khi việc hiểu toàn bộ cuốn sách đó là mục đích trước mắt. Lý do không chỉ bởi vì chúng được viết theo thể thơ (trừ Thiên đường đánh mất, các tác phẩm còn lại đều được diễn xuôi cho dễ đọc) mà điều khó khăn nằm ở tính nhân văn của tác phẩm, ở cách tiếp cận vấn đề.
Bạn tìm thấy những điều thật sự mới mẻ mà trước đó bạn không nhận ra. Có nhiều cách để diễn đạt tính chỉnh thể, và không có cách nào là duy nhất đúng. Làm như vậy không có gì là sai hay xấu xa.
Nó rộng hơn vì chúng tôi nghĩ rằng cốt lõi của lịch sử là sự thuật lại hay kể một câu chuyện nào đó. Khi đọc to, bạn không thể dễ dàng lướt qua một cụm từ hay một dòng thơ bị hiểu sai. Tất nhiên là có những thay đổi tuyệt đối như sự ra đời và chết đi đồng thời cũng có những thay đổi tương đối như chuyển động tại chỗ, sự lớn lên hay sự thay đổi về chất lượng.