Không nên nhầm lẫn loại đau đớn này với đau khổ, với đau khổ về mặt tâm trí và về tình cảm. Bất cứ thứ gì bạn chấp nhận hoàn toàn sẽ đưa bạn đến đó, sẽ đưa bạn vào trạng thái thanh thản. Tôi đã nói về điều này rồi.
Đó là cánh cổng mở vào Bản thể hiện tiền. Hoặc bạn giữ lại cả hai, hoặc bạn từ bỏ cả hai. Làm sao ông dạy con cá bay cho được?
Sự im lặng của đêm khuya, dáng vẻ lờ mờ của đồ đạc trong căn phòng tối, tiếng xe hơi rì rầm từ xa vọng lại – mọi thứ rất xa lạ, rất thù nghịch, và hoàn toàn vô nghĩa đến nỗi tôi cảm thấy ghê tởm mọi thứ. Chỉ có bạn mới có thể làm việc này. Nó chỉ là một phản ảnh mờ nhạt của niềm vui lan tỏa ra từ Bản thể hiện tiền, của sự thanh thản sung mãn bạn tìm thấy bên trong mình khi bạn tiến vào trạng thái không phản kháng.
Trên thực tế, tình trạng sâu lắng này không hề có chỗ tận cùng. Chẳng phải tôi chỉ đang tạm thời tránh né chúng sao? Nó diễn ra như thể đau khổ trở thành nhiên liệu để thắp lên ngọn lửa ý thức, rồi sau đó càng cháy rực rỡ hơn.
Một số giáo lý khẳng định rằng tất cả mọi đau khổ nói cho cùng đều là tuồng ảo hóa, là “như huyễn”, và điều này quả là sự thật. Lúc ấy bạn sống trong trạng thái ân sủng và khinh an, tuyệt không còn có ý tranh đoạt gì nữa. Rồi quan sát xem liệu tình hình này làm thay đổi trạng thái ý thức của bạn và phẩm tính của việc bạn đang làm đến mức nào.
Đó là tất cả những gì bạn có được. Ba lần thất bại trong mối quan hệ suốt nhiều năm cuối cùng cũng có thể giúp bạn thức tỉnh vẫn tốt hơn là ba năm trốn tránh nơi hoang đảo hay trong gian phòng đóng kín để khỏi phải tiếp xúc với ai. Bạn có phải là “người hay chờ đợi” theo thói quen không? Bạn đã hao phí bao nhiêu quãng đời để chờ đợi? Cái tôi gọi là “chờ đợi vụn vặt” chính là sắp hàng chờ đợi ở nhà bưu điện, bị ách tắc giao thông, chờ đợi ở phi trường, hay chờ đợi ai đó đến theo lời hẹn trước, chờ đợi ai đó tan sở, và vân vân.
Mọi thứ đều ổn nhưng chúng đang hiện hữu. Và bạn cũng dễ nhận thấy nguồn gốc tiêu cực ở người bạn đời hơn là bản thân mình. Họ sai lầm nếu như từ sự kiện này họ hình hành cảm nhận về cái tôi và do đó cầm tù bản thân vào cái định kiến cố chấp vai trò nạn nhân tập thể này.
Càng tìm kiếm theo lối này, hạnh phúc càng dễ vuột khỏi tầm tay bạn. Tại sao vậy? Không có chọn lựa gì ở đây cả. Nếu bạn chủ yếu thiên về duy lý, thì khoảng cách ấy sẽ xa hơn nhiều, và bạn cần phải đem ý thức soi rọi vào quần thể xúc cảm ấy, nhiên hậu mới có thể vươn tới cơ thể nội tại được.
Mọi thứ giờ đây tạm lắng xuống cho đến lần bùng nổ kế tiếp. Rất nhiều điều người ta nói, suy nghĩ, hay hành động thực ra đều bị thôi thúc bởi sự sợ hãi. Nhưng đừng bị trói buộc vào các từ ngữ, và đừng ra sức tìm hiểu sự kiện này.
Một trong những tư tưởng vĩ đại nhất xuất phát từ bộ môn vật lý học hiện đại là quan điểm về tính đồng nhất giữa chủ thể quan sát và đối tượng quan sát: Người tiến hành cuộc thí nghiệm – tức là ý thức đứng ra quan sát – không thể tách biệt khỏi các hiện tượng được quan sát, và một cách quan sát khác sẽ khiến cho các hiện tượng được quan sát hành xử khác hẳn đi. Nhưng một kinh nghiệm dù đẹp đẽ hay sâu sắc đến mức nào đi nữa cũng chưa đủ. Khi tự ngã hư ngụy lộ diện thao túng, bạn đã trở nên vô minh rồi.