Đến cái trắp của họ thì thôi y như thiên địa hồi chưa phân sáng phân tối. Họ chẳng những không quan tâm các gương nhân đức của những bực tu hành, mà còn tỏ ra vẻ khinh rẻ, cho là làm chuyện không thực tế. Ngay ở thời cổ mà Cicéron viết: Không có ai khiêu vũ mà không say túy lúy hay điên cuồng.
Hồi lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi bắt được nhiều bức thư nữ sinh gởi cho bạn trai, thứ bạn trai có bao nhiêu là tình nhân. Thích nhất của họ là được gặp bạn ở nơi thanh vắng để tỏ bày khúc nôi của lòng. Ngài truyền lệnh cho hai ông bà nhân tổ chung sống, tương trợ và sanh miêu duệ hậu thế.
Những mộng lớn của 90% nam thanh đều quay quần xung quanh những vấn đề đó. Họ là thứ người đút bình nước vô lu múc nước lấy ra không có vòi. Bây giờ từng giây phút thưởng thức thú vị của tình yêu bằng cách tưởng tượng hình ảnh người đẹp.
Nó còn làm cho lương tâm cắn rứt thêm tức là tăng cường bầu khí tẻ lạnh trong tâm hồn. Có nhiều khớp xương ở tay, ở chân được khớp liền lại lần lần từ 13 đến 25 tuổi. Tôi hiểu thiết thực nhận mình yếu đuối đấy là tránh những cơ hội, những sự giao thiệp, những nguyên nhân có thể làm mình sa ngã.
Cũng may cây dừa thấp cậu bị tức sơ rồi hết. Dĩ nhiên nếu không sửa các tật ấy về sau trên đường họ còn gặt những ác quả thảm khốc nữa, nó có thể làm đời họ tiêu tàn. Mấy tiếng về mặt tình cảm tôi nói với cố ý.
Tất cả những yếu tố ấy nung đúc óc trách nhiệm của mẹ đối với con. Lồng ngực nở nang nhanh chóng từ 12 tuổi đến 18 tuổi và biến đổi chút ít đến 25 tuổi. Có kẻ chưa lập gia đình mà.
Verlaine trong 15 phút họ thấy muốn thoát tục. Còn con cái thì cả ngày bị họ la bài hãi, nếu không rầy thì họ thuyết luân lý, thứ luân lý hai xu. Họ muốn cảm thông đời sống với những người ngoài gia đình mà tiện nhất là các bạn chơi và bạn lớp của họ.
Đó là những nét đại cương của con người lý tưởng mà bạn nhất định phải chiếm đoạt. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Bạn trai không nhận thấy đó là đặc ân mà bị quên lãng sao.
Họ không ghét đâu, họ đang tìm kiếm những đối tượng yêu thương khác. Cử chỉ, điệu bộ không biết mực thước nào. Không thấy cha mẹ phát triển gia đình.
Các trường lớp bị coi là cặn bã xã hội như gái điếm, như kẻ ăn mày, như người lao động con đông giống chuột lứa, co rút trong nhà nhà chuồng, đã bị đời miệt thị, lại còn bị số đông bạn trai gớm như cùi nếu không lạm dụng được để thỏa mãn lòng ích kỷ. Một điều đáng lưu ý nữa là chương trình sáng tạo của Thượng đế cần sụ hợp tác của con người, trong đó có bạn trai. Ta trách ngày xưa chỉ lo nhớ mà không lo hiểu, ngày nay ta té vào lỗi lo hiểu mà không lo nhớ.